การพัฒนาอาชีพ (การพัฒนาอาชีพ) หมายถึง วางแผน ในขณะที่ปภาวดีประจักษ์ศุภนิติและกิ่งพรทองใบ (2533) กล่าวถึงการพัฒนาสายอาชีพว่าหมายถึง วางแผน สำหรับมุมมองของโทมัสกรัม
Gutteridge (อ้างในศศิพรพวังคะพินธุ์, 2549) กล่าวว่า 2 กระบวนการคือกระบวนการวางแผอาชีพ
ของบุคคล (การวางแผนอาชีพของบุคคล) กับกระบวนการจัดการอาชีพขององค์การ (การจัดกาอาชีพ
ของสถาบัน) ส่วนแนวคิดของ Gutteridge และฮัทซ์ (1990) ให้ความหมายว่า (การวางแผนอาชีพ) และกระบวนการจัดการอาชีพขององค์การ (การจัดการอาชีพ) ส่วน Dessler (1997) กล่าวถึงการพัฒนาอาชีพหมายถึง 2 อย่างคือการวางแผนในอาชีพ (การวางแผนอาชีพ) และการบริหารงานอาชีพ (การบริหารงาน) จากความหมายของคำว่าการพัฒนาสายอาชีพตามที่นำเสนอ สามารถสรุปความหมายของการพัฒนาสายอาชีพว่าเป็นกิจกรรมในการเปิดโอกาสให้คนทำงานแต่ละคนมีโอกาสเติบโตและก้าวหน้าในงานตามแผนสายอาชีพที่องค์การได้วางไว้โดยมุ่งสู่เป้าหมายอาชีพที่ตนถนัดเพื่อเพิ่ม
คุณภาพชีวิตงานสำหรับเป้าหมายของพนักงานเองควบคู่ไปกับการบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์การในส่วนเป้าหมายขององค์การในขณะที่สายอาชีพ (เส้นทางอาชีพ)หมายถึง (Mondy และเลือน III 1993) เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาอาชีพ คือจะต้องพัฒนาบุคลากรให้มีความรู้ความสามารถทำงานได้ดีมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล สมิ ธ และมิลส์ 1991: 1-4)(อาชีพ (Normal Track) และเส้นทางเดินในสายอาชีพเฉพาะ (เร่งรัด) การได้ทำงานที่ท้าทายหรือได้รับการเพิ่มมูลค่างานวัตถุประสงค์ของการพัฒนาสายอาชีพ การกำหนดวัตถุประสงค์ของการพัฒนาอาชีพช่วยให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเกิดความเข้าใจอย่างเป็นรูปธรรมในกิจกรรมการพัฒนาสายอาชีพซึ่งจะทำให้แต่ละกลุ่มสามารถดำเนินงานอย่างสอดประสานกันทำให้โครงการประสบความสำเร็จตามที่ต้องการ การพัฒนาสายอาชีพเป็นงานทรัพยากรมนุษย์ที่มีความสำคัญต่ออนาคตขององค์การโดยการพัฒนาสายอาชีพมีวัตถุประสงค์ดังต่อไปนี้1 พัฒนาทรัพยากรมนุษย์จากประสบการณ์วอร์เรน Bennis (1996) กล่าวว่าในหนังสือ "ในการเป็นผู้นำ" โดยสรุป ประสบการณ์ที่หลากหลายมีส่วนสำคัญต่อการพัฒนาผู้นำหรือผู้บริหารขององค์การ เนื่องจากประสบการณ์ของบุคคลจะก่อให้เกิดการเรียนรู้ ทักษะและความเข้าใจในธรรมชาติของงานและสภาพแวดล้อมโดยประสบการณ์ในอดีตจะทำให้ทั้งบุคคลและองค์การสามารถรองรับต่อปัญหาหรือการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตลอดจนสามารถปรับตัวได้อย่างเหมาะสมซึ่งเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างมากในสถานการณ์ที่การพลวัตรของธุรกิจเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว2 สนับสนุนบุคลากรที่มีความสามารถศักยภาพและความตั้งใจ ระบบงานพัฒนาทรัพยากรมนุษย์รวมทั้งการตอบแทนความดีความชอบซึ่งมีส่วนช่วยส่งเสริมให้เกิดแนวปฏิบัติหรือวัฒนธรรมที่สอดคล้องกับวัตถุประสงค์และภารกิจขององค์การ3 เพื่อพัฒนาและส่งเสริมพนักงานภายในองค์การ 4 ลดอัตราการลาออกของพนักงาน(การประเมินตนเอง(อาชีพการวางแผนฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ) และคู่มือสายอาชีพ (Career สมุดงาน) (อาชีพการวางแผน คู่มือสายอาชีพ (Career โอกาสในงานและสายอาชีพ, การให้คำปรึกษา) ระบบการลงประกาศงาน (การให้คำปรึกษา (อาชีพ Resource Center) (อาชีพโปรแกรมเส้นทาง)
เป็นระยะเริ่มต้นก้าวสู่งานอาชีพ (Establishment stage) ซึ่งอยู่ในช่วงอายุประมาณ
21-26 ปี ช่วงวัยนี้แต่ละคนยังไม่ค่อยมั่นใจในขีดความสามารถ
(competency) และศักยภาพ (potential) ของตนเองมากนัก
ดังนั้นการทำงานของคนในวัยนี้ ยังต้องพึ่งพิงพนักงานรุ่นพี่หรือผู้บังคับบัญชา
ซึ่งมีประสบการณ์การทำงานมากกว่า ให้ช่วยแนะนำสอนงาน รวมทั้งช่วยประเมินเพื่อสะท้อนผลการปฏิบัติงานของพวกเขาว่าทำได้ดีมากน้อยเพียงใด
กล่าวโดยสรุป ช่วงอายุ 21-26 ปี
เป็นวัยซึ่งคนเริ่มต้นตัดสินใจเลือกว่า จะก้าวเข้าสู่งานอาชีพอะไร
จะทำงานในหน่วยงานใดในตำแหน่งงานอะไร คนในช่วงวัยนี้
อยู่ในวัยของการสำรวจแสวงหาลู่ทางสำหรับงานในอนาคตของตนเอง ในขณะเดียวกันก็ ค่อย ๆ
เรียนรู้ทำความเข้าใจในศักยภาพของตนเองว่า มีความถนัดในด้านใดมากน้อยเพียงใด
ซึ่งอยู่ในระหว่างช่วงอายุประมาณ 26-40 ปี (Advancement stage) เป็นช่วงการไขว่คว้าหาความก้าวหน้าในงานอาชีพของตนเอง
ช่วงวัยนี้แต่ละคนเริ่มมีความเป็นตัวของตัวเองมากขึ้น
เริ่มทำงานได้อย่างเป็นอิสระโดยไม่ต้องพึ่งพิงพนักงานรุ่นพี่หรือผู้บังคับบัญชามากขึ้น
คนทำงานในวัยนี้ มุ่งมั่นทำงานเพื่อแสวงหาความก้าวหน้าในหน้าที่การงานของตนเอง
พยายามเรียนรู้ให้สามารถทำงานได้ด้วยความสามารถของตนเอง พยายามสร้างเครือข่ายกับเพื่อนร่วมงานมากขึ้น รวมทั้งมุ่งมั่นไปสู่ความสำเร็จของงานอาชีพในระยะยาวเป็นเป้าหมายหลักที่จะไปให้ถึง
ซึ่งอยู่ระหว่างช่วงอายุประมาณ 40-60 ปี (Maintenance stage) เป็นช่วงอายุของการบำรุงรักษาและทบทวนงานอาชีพของตนเอง
ทั้งนี้เพราะในช่วงวัยนี้
คนจำนวนหนึ่งอาจประสบความสำเร็จมีความก้าวหน้าในงานอาชีพของตนเองในระดับมากพอสมควร
ในขณะที่มีคนจำนวนไม่น้อยที่อาจไม่ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานเท่าที่ควรหรืออาจกำลังประสบกับวิกฤตการณ์ในชีวิตการทำงานของตนเองด้วยซ้ำ
สำหรับพวกที่ประสบความสำเร็จ คนกลุ่มนี้จะพยายามทำตัวให้มีประโยชน์ต่อองค์การ
โดยให้ความช่วยเหลือพนักงานรุ่นน้อง ๆ ในการแก้ไขและพัฒนาการทำงานต่าง
ๆและยังคงมุ่งมั่นสู่ความก้าวหน้าในงานอาชีพของเขาต่อไป
ในขณะที่กลุ่มคนที่ไม่ประสบความสำเร็จในชีวิตการทำงานจะเริ่มประเมินทบทวนสิ่งที่ผ่านมาในชีวิตการทำงานของตนเอง
แสวงหาทางเลือกงานอาชีพใหม่ ๆ เพื่อปรับเปลี่ยนชีวิตการทำงานของตนเอง หรือ
อาจเลือกเกษียณอายุจากการทำงานของตนเองเร็วกว่ากำหนดก็ได้
ซึ่งอยู่ระหว่างช่วงอายุประมาณ
60 ปีขึ้นไป
คนในวัยนี้เป็นวัยเกษียณอายุ (Withdrawal stage)เป็นช่วงวัยที่คนยุติชีวิตการทำงานของตนเอง
เพื่อพักผ่อนหลังจากตรากตรำทุ่มเทชีวิตให้กับการทำงานมาอย่างต่อเนื่องยาวนานคนในวัยนี้ต้องการถ่ายทอดประสบการณ์
ความรู้ที่ตนเองสั่งสมมาตลอดชีวิตการทำงานให้กับคนรุ่นหลัง
สำหรับคนที่ประสบความสำเร็จมาตลอดระยะเวลายาวนานในงานอาชีพของตนเองมักมีความรู้สึกภาคภูมิใจและต้องการจากงานอาชีพของตน
โดยทิ้งความสำเร็จของตนเองเป็นอนุสรณ์ให้ผู้คนระลึกถึงต่อไปการทำความเข้าใจ
ช่วงเวลาที่คนทำงานต้องก้าวหน้าไปในแต่ละระยะของงานอาชีพ
จะช่วยให้พนักงานสามารถพัฒนาตนเองให้พร้อมรับมือกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นในแต่ละช่วงอายุการทำงานของเขา
ในส่วนขององค์การนั้น ถ้าผู้บริหารมีความเข้าใจในช่วงระยะเวลาของงานอาชีพ
ผู้บริหารองค์การจะสามารถจัดระบบและสิ่งแวดล้อมขององค์การให้เหมาะสมกับพนัก
งานแต่ละคนได้อย่างเหมาะสมกับชีวิตการทำงานของพวกเขาการเลือกอาชีพจึงเริ่มจากจุดที่บุคคลตระ
หนักว่าอาชีพใดจะสามารถสร้างความพึงพอใจและตอบสนองความต้องการของตนได้
ข้อมูลที่สำคัญสำหรับการเลือกอาชีพคือความต้องการส่วนตัวของบุคคลผู้ดำรงอาชีพและลักษณะของอาชีพนั้นตลอดจนความรู้ความสามารถในอาชีพ
แต่สิ่งที่พึงตระหนักคือการเปลี่ยนแปลงสายอาชีพอาจเกิดขึ้นได้เสมอหากการเปลี่ยนแปลงนำมาซึ่งความก้าวหน้าและการสนองตอบความต้องการได้มากกว่าเดิม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น